Çimento Çeşitleri ve Kullanım Alanları

çimento çeşitleri ve özellikleri

Çimento çeşitleri, ana bileşenlerine göre isim almaktadırlar. Genellikle çimentolardan istenilen düzeyde yararlanabilmek için kullanılacak yerlerin özelliğine göre çimento seçmek gerekebilir.

Sülfatlı zeminle veya su ile temas eden inşaatlarda sülfata dayanıklı çimento kullanılması, kütle betonlarda ise hidratasyon ısısı düşük çimento kullanılması gibi. Türkiye’de uygun olarak üretilen çimentolara CEM çimentosu adı verilmektedir. Bu üretilen çimento çeşitleri; CEM1, CEM2, CEM3, CEM4, CEM5 olarak ana sınıflara ayrılmıştır.

Genellikle çimento çeşitlerine veya tiplerine bağlı olarak çimentonun içinde az da olsa potasyum, fosfor, sodyum ve manganez gibi maddeler bulunmaktadır. Çimento içinde bulunan sodyum oksit ve potasyum oksit miktarı beton için tehlikeli maddelerdir. Bu maddeler alkali-agrega reaksiyonu gibi beton için tehlikeli olan reaksiyonlar başlatan ana maddelerdir.

Portland Çimentoları (CEM1)

Çimentolar içinde en yaygın olarak bilinen çimentodur. Günümüzde diğer çimentolara göre üretim maliyetinin yüksek olmasından dolayı çok az veya özel istek üzerine yapılmaktadır. Diğer çimento türlerinin birçoğunun bileşimlerinde yer almaktadır.

CEM1 Tipi Çimentonun Kullanım Alanları

Bu tip çimento her türlü beton ve betonarmeden yapıların yanında, genel amaç için kullanılabilir. Fakat aşağıdaki bahsedilen yerlerde kullanılması daha yüksek performans sağlar.

Yüksek Yapılar

 Yol kaplamaları

 Kaldırım Betonları

 Yer Betonları

 Kayar-kalıp sisteminin kullanıldığı yapılar

 Genel olarak prefabrik betonarme elemanların üretimi

 Köprüler

 Demiryolu traversleri

 Sanat yapıları (Viyadük, alt geçit, üst geçit)

 Su Depoları

 Beton ve Betonarme Borular

 Beton briket üretimi Tünel kalıp uygulamaları

 Öngermeli Betonlar

CEM2 Tipi Çimentoların Kullanım Alanları

Bu tip çimento her tür beton ve betonarme yapıların yanında, genel amaç için kullanılabilir. Fakat aşağıdaki yerlerde kullanılması daha yüksek performans sağlar.

 Yüksek yapılar

 Yer betonları

 Genel olarak çeşitli prefabrik betonarme elemanlar

 Köprüler ve viyadükler

 Su Depoları

 Beton briket üretimi

 Duvar ve sıva işleri

 Beton ya da betonarme kanalizasyon boruları

CEM3-5 Tipi Çimento Kullanım Alanları

Bu tip çimento her tür beton ve betonarmeden yapıların yanında, genel amaç için kullanılabilir. Fakat özellikle aşağıdaki yerlerde kullanılması daha yüksek performans sağlar.

 Yol kaplama betonları

 Temeller ve istinat duvarları

 Su kanaletleri

 Barajlar

 Sıva ve duvar harcı

 Beton ya da betonarme borular

 Orta derecede sülfat içeren endüstriyel zeminler

 Arıtma tesisleri

SDÇ 32,5 Sülfatlara Dayanıklı Çimentonun Kullanım Alanları

 Kıyı ve liman inşaatları

 Açık deniz yapıları

 Atık su tesisleri

 Temel kazıları

 Su kanaletleri

 Barajlar

 Beton veya Betonarme yeraltı su boruları

 Sülfat etkisindeki endüstriyel zeminler

 Arıtma Tesisleri

 Tünel kaplamaları

Portland Çimentosu Çeşitleri

TS EN 197-1, çimentoları CEM1’den CEM5’e kadar beş ana tipte işaretlendirilmektedir. İşaretleme şunları içermektedir: ana çimento tip; portland çimento klinkeri oranı; ikinci ana bileşik; standart dayanım sınıfı ve erken dayanım kazanma hızı.

Örneğin bir Portland Cüruflu Çimento tipi şu şekilde gösterilir:

CEM2/A-S 42,5 N

CEM2: Ana çimento tipi

A: Portland çimentosu klinkerinin oranını (A) Yüksek, (B) orta ve (C) düşük olarak gösterilmektedir.

S: Alt-tip, ikinci ana bileşeni göstermektedir.

42,5 Standart dayanım sınıfları

N: Alt-sınıf “N” normal dayanımı, “R” hızlı erken dayanımı göstermektedir.

Puzolan Katkılı Çimentolar

Puzolan; kendisinin bağlayıcılık özeliği çok az veya hiç olmayan ancak ince olarak öğütülmüş halde nemli ortamlarda kalsiyum hidroksitle normal sıcaklıklarda reaksiyona girerek bağlayıcı nitelikleri olan bağlayıcıları meydana getirme yeteneğine sahip silisli ve alüminli bir malzemedir. Bu puzonlanlar, genellikle tek başlarına kullanılmaz ancak bir bağlayıcı ile birlikte kullanıldığında 90 gün sonra bağlayıcının gerçek dayanımından daha yüksek dayanım gösterir.